röntgenopnamen

Afhankelijk van uw huidige situatie, de historie uit uw dossier en eventueel door u benoemde klachten kan het voorkomen dat wij u tijdens het periodiek preventief onderzoek of incidenteel consult adviseren één of meerdere röntgenopnamen te laten maken. Aan de hand van deze röntgenopnamen kan uw tandarts beoordelen of er gaatjes aanwezig zijn tussen uw kiezen, onder eventueel aanwezige kronen of onder het tandvlees, wat de diepte van de gaatjes is, of er sprake is van botverlies en of dit een actief of passief verloop heeft, of alle tanden en kiezen aangelegd zijn, of er verstandskiezen aanwezig zijn en wat de liggen van deze kiezen is en kunnen eventueel aanwezige cysten of tumoren geconstateerd worden. Tijdens een behandeling kan het soms ook gewenst zijn om röntgenopnamen te maken zodat uw behandelaar meer inzicht krijgt over onder andere het verloop van de wortels en hoe de wortels in relatie tot uw kaakzenuw of neusholte liggen. Allemaal zaken waarmee een tandarts rekening dient te houden alvorens bepaalde behandelingen kunnen plaatsvinden of voortgezet kunnen worden.

Er zijn verschillende manieren om een röntgenopname te maken, het meest voorkomend zijn de bitewings, de solo-opname en de orthopantomogram (OPT of OPG).

Bitewings:

Het maken van bitewings gebeurt meestal iedere twee tot drie jaar vanaf het twaalfde levensjaar. Tijdens het maken van de bitewings worden er twee horizontale of vier verticale röntgenopnamen gemaakt van zowel de linker- als de rechterzijde van uw gebit. Op bitewings kunnen wij alleen de kronen, het zichtbare gedeelte boven het tandvlees, van de kleine kiezen en grote kiezen zien van zowel de boven- als onderkaak en een beperkt gedeelte van het rondom liggende bot. Bitewings spelen een belangrijke rol in het constateren van gaatjes tussen de kiezen, gaatjes die wellicht met het blote oog niet te zien zijn. Tevens is botverlies zichtbaar op bitewings en kan het botverlies geconstateerd of geëvalueerd worden.

Solo-opname:

Een solo-opname is een andere röntgenopname dan een bitewing. Op een solo-opname is een tand of kies in zijn geheel te zien, van kroon tot wortelpunt. Vaak staan ook de direct naastliggende tanden of kiezen op de solo-opname. Het maken van een solo-opname gebeurt meestal naar aanleiding van een pijnklacht, trauma of in het belang van een behandeling. Op een solo-opname kunnen we wortelpuntontstekingen of breuken in de wortels (meestal naar aanleiding van een trauma) constateren.

Tijdens een wortelkanaalbehandeling kunnen we door middel van een solo-opname zien of we met onze instrumenten tot aan de wortelpunt geraken en of we de wortelkanaalvulling tot aan de wortelpunt gelegd hebben. Dit is voor ons zeer belangrijke informatie die de wortelkanaalbehandeling een grotere kans van slagen geeft. 

Voorafgaand aan het verwijderen van kiezen wordt vaak een solo-opname gemaakt. Het kan voorkomen dat de wortels van tanden of kiezen een S-vorm of C-vorm hebben. Deze kromming van de wortels kunnen we alleen op een solo-opname constateren. Het verwijderen van tanden en/of kiezen met kromme wortels kan in de huispraktijk soms lastig zijn.

Tevens kan het voorkomen dat kiezen in de bovenkaak met hun wortels door de neusholte liggen. Om te voorkomen dat na het trekken van een kies een open verbinding tussen de neus en mond ontstaat kan een solo-opname van belang zijn. 

Orthopantomogram:

Het maken van een orthopantomogram gebeurt meestal iedere drie tot vijf jaar vanaf het 16e levensjaar. Het kan voorkomen dat het noodzakelijk is om eerder een orthopantomogram te maken, bijvoorbeeld om ontwikkelingsstoornissen op te sporen, de ligging van blijvende elementen in de kaak te kunnen zien of ten behoeve van een orthodontische behandeling. 

Een ontwikkelingsstoornis kan zijn het ontbreken van blijvende tanden of kiezen (agenesie of hypodontie) of juist het hebben van meerdere tanden of kiezen dan normaal gesproken het geval is (hyperdontie). Het kan voorkomen dat blijvende tanden en kiezen horizontaal in de kaak liggen, dit zijn meestal de hoektanden, waardoor deze niet door kunnen breken waardoor het lijkt alsof deze niet aangelegd zijn (geïmpacteerd).

Op een orthopantomogram kunnen we tevens de ligging van de verstandskiezen zien. Verstandskiezen zijn letterlijk en figuurlijk vaak dwarsliggers wat de doorbraak meestal lastig en soms uiterst pijnlijk maakt. Het is niet altijd mogelijk om de verstandskiezen in de huispraktijk te laten verwijderen. Aan de hand van een orthopantomogram wordt een behandelplan gemaakt of krijgt u een verwijzing naar de kaakchirurg met het advies de verstandskiezen te laten verwijderen.

Om het botniveau van zowel de gehele boven- als onderkaak te beoordelen kunnen wij u adviseren om een orthopantomogram te laten maken. Vaak adviseren wij u dit nadat wij tandvleesproblemen hebben geconstateerd tijdens een periodiek preventief onderzoek, na het maken van bitewings of op verzoek van de mondhygiënist. 

Het maken van een orthopantomogram wordt tevens gebruikt om cysten en tumoren in de kaak op te sporen. Helaas is het bij vele mensen onbekend dat er ook tumoren in de mond en kaak kunnen ontstaan. Om cysten en tumoren tijdig op te sporen is het uiterst belangrijk om iedere drie tot vijf jaar een orthopantomogram te laten maken, om ieder half jaar op bezoek te komen voor een periodiek preventief onderzoek en om ons tijdig te bezoeken met aanhoudende of vage pijnklachten, bij tintelingen, gevoelsverlies of vreemd uitziende plekjes in de mond.